مطالعات فرهنگی و رسانه
مطالعات فرهنگی و رسانه

مطالعات فرهنگی و رسانه

رسانه رسانه

نکته هایی دیگر از کتاب موج سوم

نکته هایی دیگر از کتاب موج سوم

 

موج سوم : موج سوم بر این بنا شده است که تاریخ بشر در انقلاب را پشت سر گذشته انقلاب کشاورزی و انقلاب صنعتی و اکنون در آستانه سومین آن یعنی انقلاب الکترونیک قرار گرفته است و همانطور که انقلاب صنعتی باعث ویرانی ساختارهای نظام کشاورزی شده این انقلاب هم ساختارهای نظام صنعتی را متلاشی کرده یا خواهد کرد و بحران جهان کنونی نیز ناشی از این انتقال پر تنش است.

 از وبلاگ نکته ها و نوشته ها

بسیاری از سرگشتیگها ، دلواپسیها و سرگردانیهای شخصی مان مستقیماً ناشی از تعارضی است که در درون ما و در درون نهادهای سیاسی ما و بین تمدن رو به مرگ موج دوم و تمدن رو به تکوین « موج سوم» که رعد آسا می آید تا جای خود را بازکند و جریان دارد.

 

قبل از اینکه بشود تحولاتی که با آن مواجه هستیم و مهار و هدایت کنیم به شیوه‌ای تازه برای شناخت آنها و تجزیه و تحلیل آنها نیاز داریم بدون این شناخت به طور قطع گمراه خواهیم شد.

 جوامع موج اول از منابع پراکنده انرژی استفاده می کردند جوامع موج دوم تقریباً به طور کامل به ذخایر سوخت فسیلی (نفت، گاز و غیره) وابسته شدند اما موج دوم تنها انرژی را متراکم نکرد بلکه جمعیت را نیز متراکم ساخت. افراد را از روستاهاجمع آوری کرد و در شهرهای بزرگ سکنی داد. حتی کار را متراکم کرد.


خلاصه و نقد کتاب موج سوم

تمدید مهلت ثبت نام دوره کارشناسی

تصاویر جدید سهیلا ابراهیم پور ابیازنی

زمان و نحوه ثبت نام بدون آزمون

سوال و پاسخ نامه جامعه شناسی

کنش متقابل

نظریه های جامعه شناسی

جامعه شناسی آنتونی گیدنز

دانلود کتاب

چکیده کتاب صور بنیانی امیل دورکیم

جامعه شناسی درباره چیست؟

مبانی نظری آسیب­های اجتماعی

   

بسته لوازم نمایندگی

ساختارهایی که ( کشور های موج دوم) با میخ و پیچ و مهره روی هم سوار کردند همگی بر یک مفهوم بنیادی استوار بود. مفهوم نمایندگی .... قطعات داخل این بسته بشرح زیر بود.

1)   افراد واجد شرایط برای شرکت در انتخابات

2)   احزاب برای جمع آوری آراء

3) نامزدهایی که با بدست آوردن اکثریت آراء بلافاصله به نمایندگان رای دهندگان تبدیل می شوند.

4) مجالس قانون گزاری (پارلمانها ، دتیها، کنگره ها و مجالس نمایندگان) که در آن نمایندگان از طریق رای دادن قانون وضع می کردند.

5) مجریان ( روسای جمهور ، نخست وزیران، دبیران کل احزاب ) که مواد اولیه را به صورت راه بردها به خورد ماشین قانونگزاری می دادند و بعد قوانین حاصله را به مورد اجرا می گذاشتند.

آراء به منزله «‌اتم» این مکانیزیم نیوتونی به شمار می رفت این آراء به وسیله احزاب جمع آوری می شد که در واقع نقش چندگانه ای در نظام ایفا می کردند

احزاب آراء را از منابع متعدد و جمع آوری می کردند و به ماشین محاسبه آراء الکترال می خوراندند این ماشین به نوبه خود آراء را متناسب با قدرت هر حزب با هم ترکیب می کرد و چیزی به نام « اراده مردم» حاصل می شد که سوخت اصلی ماشین دولت را تشکیل می داد صفحه 102-101

 

آثار انتخابات

انتخابات، علی رغم اینکه چه کسی برنده آن باشد یک کارکرد فرهنگی بسیار قوی برای نخبگان داشته است از آنجائیکه هر کسی حق داشت یک رای بدهد انتخابات توهم برابری و مساوات را گسترش داد مراسم رای گیری مراسمی بود که به توده‌ها این اطمینان را می داد و این عقیده را به آنان القاء می کرد که گزینشها به صورتی نظام یافته با نظمی ماشین و در نتیجه کاملاٌ متلاشی انجام می شود انتخابات به طور نمادین این اطمینان را به شهروندان می داد که هنوز اختیار در دست آنهاست و آنها می توانند رهبران خود را انتخاب کنند و یا مانع انتخاب آنها شوند. برگزاری مراسم انتخابات و این آیین بازگرداندن اعتماد به مردم از نتیجه انتخابات مهمتر بوده است صفحه 106- 105

همیشه این امکان وجود داشت که نمایندگان جذب ساختار قدرت شوند از این جهت شکاف بین نماینده و موکل روز بروز بیشتر شد.

به طور خلاصه ، حکومت منتخب یعنی آنچه که آموخته ایم دموکراسی بنامیم – در واقع به صورت نوعی تکنولوژی صنعتی جهت حفظ نابرابری درآمد، حکومت منتخب چیزی جز نماینده کاذب ملت نبود.

اگر ساختارهای سیاسی موج دوم به طور روز افزونی در حال فرسودگی است و قادر به مقابله با پیچیدگی های جهان امروز نیست همانطور که خواهیم دید بخشی از این مشکل را باید در نهاد مهم دیگر موج دوم یعنی دولت ملی جستجو کرد.

زغال سنگ، راه آهن ، منسوجات ، فولاد ، اتومبیل، لاستیک ، لوازم ماشین ، همگی صنایع شناخته شده موج دوم را تشکیل می دهد. این صنایع را اساساً بر اصول ساده الکترو مکانیکی مبتنی است مقدار بسیار زیادی انرژی مصرف می کند و آلودگی و مواد زائد فراوانی از خود برجای می گذارد و مشخصه آنها عبارت است از دور طولانی تولید، مهارتهای سطح پایین ، کار تکراری، کالاهای استاندارد شده و وارسیهای شدید بسیار تمرکز یافته .

الکترونیک کوانتمی ، تئوری اطلاعات ، زیست شناسی ملکولی ، اقیانوس شناسی ، زیستبوم شناسی ، فیزیک هسته ای و علوم قضایی علومی بودند که به انسان امکان دارد تا فراتر از واحدهای بزرگ زمان و فضا که صنایع موج دوم با آنها سرو کار داشتند گام بردارد.

در موج سوم صنایع جدید از قبیل کامپیوتر، داده آمایی ، فضانوردی ، پتروشیمی پیشرفته ، اجسام نیمه هادی ، وسایل ارتباطی بسیار پیشرفته و تعداد بیشماری صنایع دیگر پدیدار شدند.

در ایالات متحده که انتقال از تکنولوژی موج دوم به موج سوم زودتر از جاهای دیگر یعنی تقریباً از اواسط دهه 1950 آغاز شد

بحران انرژی پیشرفت به سوی صنایع موج سوم را اساساً تسریع خواهد کرد تا آنجا که بسیاری از این صنایع ما را به سوی فراگردها و محصولاتی رهنمون خواهد شد که به انرژی بسیار کمی نیاز دارند.

دانشمندان هم اکنون روی ایده استفاده از باکتری هایی که قادرند نورخورشید را به انرژی الکتریکی – شیمیایی تبدیل کنند، مشغول مطالعه هستند آنها درباره «سلولهای بیولوژیکی خورشیدی» سخن می‌گویند انسان شاید قادر شود اشکال حیاتی که جایگزین نیروگاههای هسته ای شوند پرورش دهد در اینصورت خطر انتشار بیواکتیو را در فضا جانشین خطر انتشار رادیواکتیو خواهند ساخت – در آینده احتمال دارد بیولوژی از نظر اهمیت جایگزین شیمی گردد.

 

فن – عصیانگران با این فرضیه شروع می کنند که سپهر زیستی زمین شکننده است و هر قدر تکنولوژیهای ما قدرتمندتر شوند خطر وارد ساختن خسارات جبران‌ناپذیر به این کره خاکی بیشتر می شود. بنابراین آنان خواستار این هستند که تمامی تکنولوژیهای جدید از نظر دارا بودن اثرات احتمالی زیان بار مورد آزمایش دقیق قرار گیرند و تکنولوژیهای پرخطر از نو طراحی و یا ساختن آنها بکلی ممنوع اعلام شود و به طور خلاصه برای تکنولوژیهای فردا در مقایسه با عصر موج دوم محدودیتهای زیستبومی شدیدتری وضع شود. صفحه 210

 

فن – عصیانگران : یکی دیگر از دلایل نارضایتی فن – عصیانگران – عدم توزیع عادلانه علم و تکنولوژی در کشورهای جهان است فقط سه درصد از دانشمندان جهان در کشورهایی هستند که 75 درصد جمعیت جهان را در بر می گیرد آنها خواستار آنند که امکانات تکنولوژیک بیشتری به نیازهای کشورهای فقیر جهان تخصیص داده شود و منابع فضایی و اقیانوسی به طور عادلانه تری توزیع گردد.

موج سوم با هجوم خود ، آگاهی زمانی کاملا‌ً متفاوتی به همراه آورده است اگر موج دوم زندگی را با گامهای ماشین هم آهنگ کرد، اینک موج سوم این همزمانی مکانیکی را نفی می کند و آهنگ حرکت جامعه را دگرگون می سازد و با این عمل ما را از اسارت ماشین رهایی می بخشد.

جنبش زمان شناور : در سال 1965 و زمانی آغاز شد که یک خانم اقتصاد دادن در آلمان به نام «کریستل کامرر» این برنامه را برای استفاده بیشتر از زنان بچه دار در بازار کار پیشنهادی نمود. ساعات شناور یا گلاینسایت یا انعطاف پذیر است.

نگرش جدید: اگر بخواهیم در ساده ترین و چه بیان کنیم باید بگوئیم موج سوم با خود شیوه جدیدی برای نگرش به جهان به همراه آورده است.

آنچه موج سوم انجام می دهد خلق نوعی ابر مرد ایدنال یا نوعی انسان قهرمان جدید نیست که با غرور( صفحه 527 )و نخوت همگام با ما پیش می رود بلکه ایجاد تحولات عمیق در صفات همه افراد جامعه است نه خلق یک انسان جدید ف بلکه یک منش اجتماعی جدید .... این صفات شخصیتی به سادگی از طریق اعمال فشار بر مردم به وجود نمی آیند بلکه از تنشی که بین انگیزه ها و دانه های درونی یا امیال درونی اغلب افراد و دانه ها یا فشارهای بیرونی جامعه وجود دارد تراوش می کند و به محض اینکه شکل گرفت نقش موثری در توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه ایفاء خواهد کرد.

 

آغاز تمدن موج دوم با گسترش اخلاق پروتستانی که بر امساک و صرفه جویی و کار مداوم توان فرسا و اجتناب از خوش گذرانی و تعویق لذات آنی تاکید داشت ملازم بودن صفاتی که انرژیهای بسیاری را در جهت توسعه اقتصادی هدایت می‌کرد تمدن موج دوم همچنین در « ذهنیت – عینیت » فردگرایی ، نگرش نسبت به اقتدار ، و توانایی تفکر انتزاعی و یکدلی داشتن و تخیل تحولاتی ایجاد کرد.

 

تغییر مراکز قانون گذاری

همه احزاب سیاسی جهان صنعتی همه مجالس قانونگذاری ، پارلمانها و هیئت رئیسه شوروی ، ریاست جمهوری آمریکا و نخست وزیر بهاء دادگاهها، دو اثر قضایی و تمام سطوح دیوان لاری دولتی و خلاصه تمام ابزاری که برای اتخاذ و اجرای تصمیمات جمعی به کار می بریم همگی کهنه و فرسوده شده اند و باید تغییر یابند تمدن موج سوم  نمی تواند با ساختار سیاسی موج دوم عمل کند.

خلاء قدرت تنها در ایالات متحده بلکه در اغلب کشورهای موج دوم که زیر هجوم تحولات موج سوم خرد شده اند خلاء قدرت در حال گسترش است « حفره ای سیاه » در جامعه به چشم می خورد صفحه 547


 

موج سوم :                                                از وبلاگ نکته ها و نوشته ها

واقعیت این است ساختن تمدن جدید بر ویرانه های تمدن قدیمی مستلزم خلق ساختارهای سیاسی تازه و مناسب تری است که باید به طور همزمان در بسیاری کشورها انجام گیرد.

 

سه اصل :  برای ایجاد حکومت های کار ساز – که یکی از مهمترین اقدامات سیاسی عصر حاضر خواهد بود مجبوریم کلیشه هایی را که در دوران موج دوم روی هم انباشته بودیم بدور افکنیم. باید درباره زندگی سیاسی براساس سه اصل مهم تجدیدنظر کنیم.

 

قدرت اقلیت

اولین بدعت حکومت موج سوم قدرت اقلیت است این اصل معتقد است که حکومت اکثریت که اصل مهم و مشروعیت دهنده دوران موج دوم به شمار می‌رفت به تدریج اعتبار خود را از دست داده است این نه اکثر بتها بلکه اقلیتها هستند که به حساب می آیند و نطامهای سیاسی باید به مقدار زیاد این واقعیت را منعکس کنند صفحه 579

در زمان آغاز موج دوم مفهوم حکومت اکثریت کاملاً با نیازهای این جوامع تطبیق می کرد.

 

جفرسون : در آن زمان این فرد ادعا کرد که حکومتها باید در مقابل تصمیمات اکثریت تسلیم محض باشند.

 

اکثریت گرانی : از آنجا که حقانیت و مشروعیت سرآمد آن موج دوم در گرو حصول اکثریت بود. آنان پیوسته ادعا می کردند که سخنگوی اکثریت هستند . حکومت ایالات متحد آمریکا ، از مردم به وسیله مردم ..........و برای مردم بود حزب کمونیست شوروی خود را سخنگوی « طبقه کارگر » می دانست اقای نیکسون ادعا می کرد که نماینده « اکثریت خاموش» آمریکاست.

پیشرفت تمدن موج سوم  مشروعیت بسیاری از حکومتهای موجود را متزلزل کرده است

موج سوم همچنین همه فرضیات موسوم را درباره رابطه حکومت اکثریت با عدالت اجتماعی مورد سئوال قرار می دهد صفحه 580

حکومت اکثریت در جوامع موج دوم تقریباً همیشه به معنای دادن سهم بیشتر به طبقات کم درآمد تلقی می شود. زیرا این طبقه اکثریت جامعه را تشکیل می‌داد در حالی که در کشورهای موج سوم دقیقاً عکس آن صادق است ( کم درآمدها اقلیت می شوند.)

بنابراین نه تنها حکومت اکثریت به عنوان یک اصل مشروع دیگر اعتباری ندارد بلکه در جوامعی که  به سوی موج سوم حرکت کرده اند این اصل الزاماً انسانی و دموکراتیک هم محسوب نمی شود.

کثرت باوری فقط می توان با شیوه های توتالیز به اجرا در آورد که در نتیجه آن جامعه به رکود اقتصادی و فرهنگی دچار خواهد شد حال آنکه خط مش دوم ما را به سوی تکامل اجتماعی و دموکراسی مبتنی بر اقلیت قرن بیست و یکم رهنمون می شود.

باید روشهای نارسای موج دوم را که در آن دائماً سعی می شود اکثریت تو هم زا را به چنگ آورند به طور اساسی مورد تجدید نظر قرار داد. جامعه به رهیافتهای جدیدی که برای دموکراسی اقلیتها مناسب باشد نیاز دارد. رهیافتهایی که هدفشان کشف تفاوتها باشد نه سرپوش گذاشتن بر آنها توسط اکثریتهای تحمیلی یا کاذب که بر رای گیری انحصاری، بیان مباحث به شیوه های سفسطه آمیز یا روشهای فریبنده انتخاباتی مبتنی هستند.

 

پارلمان و روش انتخاب نماینده

تئودور « بکر» Theodore Beoker استاد حقوق و علوم سیاسی دانشگاه هاوایی و یک خبره قانون اساسی معتقد است بین پنجاه تا شصت درصد کنگره آمریکا باید به طور تصادفی از میان مردم آمریکا به همان شیوه ای انتخاب شود که ارتش داوطلبان خدمات سربازی را در مواقع لزوم انتخاب می کند   صفحه 587 (50% نمونه تصادفی)

فردا حکومتها به صورت حکومت « اقلیت ـ اکثریت» درخواهد آمد. یعنی ادغام حکومت اکثریت در قدرت اقلیت

 

دموکراسی نیمه مستقیم

در دومین اصلی که نظامهای سیاسی فردا بر پایه آن بنا خواهند شد اصل دموکراسی نیمه مستقیم است یعنی انتقال از مرحله اتکاء به نماینده ها به مرحله ای که در آن فرد نماینده خودش است . تلفیق این دو دموکراسی نیمه مستقیم خواهد بود.

 

اشکالات دموکراسی مستقیم : مک کولی M.cauley رود Rood  و جانسون Janson

نویسندگان « طرحی برای مراجعه به آراء عمومی در ایالات متحده» چنین می‌نویسند:

در فدرالیست ( federalist  مجموعه مقالاتی است درباره قانون اساسی آمریکا که به وسیله هامیلتون جمیز مدیسون و جان جی تهیه شده است) دو نوع ایراد به چنین نوآوری وارد آمده است اول آنکه در دموکراسی مستقیم امکان هیچگونه کنترلی روی عکس العملهای زودگذر و عاطفی مردم وجود ندارد ( و در نتیجه ممکن است تصمیماتی دور از عقل گرفته شود) دوم: ارتباطات آن روزه تحقق دموکراسی مستقیم را از نظر فنی امکان پذیر نمی ساخت صفحه 592 موج سوم

                                                                             از وبلاگ نکته ها و نوشته ها

نمونه جالب از کشور سوئد:

هنگامی که دولت سوئد در اواسط دهه 1970 تصمیم گرفت درباره تدوین سیاست انرژی کشور از مردم نظر خواهی کند، راه حل تازه ای برای حل مشکل عنوان شد با توجه به اینکه اغلب شهروندان فاقد اطلاعات فنی کافی درباره انواع گوناگون نظامهای انرژی از خورشیدی تا هسته ای و حرارت مرکزی زمین بودند . دولت یک دوره آموزشی ده ساعته در زمینه انرژی ترتیب داد و از تمام سوئدیهای علاقمند دعوت کرد که این دوره یا دوره ای مشابه را ببینند تا بتوانند نظر خود را به طور رسمی در این مورد بیان کنند. اتحادیه های کارگری مراکز آموزش بزرگسالان و احزاب سیاسی با گرایش های گوناگون همه همزمان با هم دوره های ده ساعته‌ای برای اعضای خود دائر کردند. انتظار می رفت که حداکثر ده هزار  سوئدی در این دوره ها شرکت کنند. ولی همه با تعجب دیدند که در حدود هفتاد تا هشتاد هزار نفر در این دوره ها شرکت کردند یعنی معادل دو میلیون شهروند کوشش کردند درباره یک مشکل ملی به تفکر بپردازند صفحه 3-592

 

رابطه تکنولوژی ارتباطات با دموکراسی : پیشرفتهای خیره کننده تکنولوژی ارتباطات، برای اولین بار امکانات حیرت آوری جهت مشارکت دادن مستقیم شهروندان در تصمیم گیری سیاسی فراهم کرده است .

تالار شهرداری الکترونیک ، روی سیستم تلویزیون سیمی کیوب در کلمبوس ، اوهایو وجود دارد که ساکنین حومه کوچک شهر کلمبوس می توانند با استفاده از این نظام ارتباط متقابل الکترونیکی در جلسات سیاسی کمیسیون برنامه ریزی محلی خود شرکت کنند آنها در حالی که در خانه های خود نشسته اند بار فشار دکمه ای می توانند به طرحهایی که عنوان می شود بلافاصله رای دهند صفحه 593

 

دموکراسی نیمه مستقیم :می توان با ترکیب مشارکت مستقیم و انتخابات به یک نظام دموکراسی نیمه مستقیم دست یافت برای مثال : می توان درباره موضوعات داغ نظیر استفاده از نیروی هسته ای همانطور که در کالیفرنیا اتریش انجام شد ، همه پرسی کرد و بعد به جای اینکه تصمیم نهایی را مستقیماً به عهده رای دهندگان واگذاریم، مسئله را به مجلس نمایندگان یا کنگره ارجاع کنیم و از آنها بخواهیم که درباره این موضوع بحث و گفتگو کنند و تصمیم نهایی را بگیرند صفحه 594 البته می توان وزنی نیز بر این آراء در مجلس قائل شد مثلاً حسب شدت و ضعف موافقت مردم بین ده تا 25 درصد کل آراء نمایندگان محاسبه و در نظر گرفت این نوعی مراجعه به آراء عمومی است که قبلاً ذکر شده

 

3- توزیع تصمیم گیری

سومین اصل اساسی سیاست خود از بین بردن تمرکز شدید مراکز تصمیم گیری و واگذاری آنها به خود مردم است این فقط به معنای بازسازی کادر رهبری نیست بلکه در عین حال پادزهری است برای درمان فلج سیاسی که اکنون جامعه بدان مبتلا شده است یعنی بحث بررسی تعیین محل معقول تصمیم گیری در نظامی است که آنقدر دچار تمرکزگرایی است که در زیر انبوهی از اطلاعات دست و پا می زند و در حال خفه شدن است.

مهم : عدم تمرکز سیاسی به هیچ وجه دموکراسی را تضمین نمی کند چه بسا که باعث ظهور حکومتهای محلی استبدادی و شریری بشود تجربه نشان داده است که سازمانهای سیاسی محلی چه بسا از سازمانهای سیاسی ملی هم فاسد تر بوده اند.

1) با وجود این نقص تا زمانی که مقدار قابل توجهی از اختیارات دولت مرکزی به سایر ارگانها تفویض نشود امکان بازگرداندن روحیه مشارکت فعال و نظم و کارآیی مدیریت به دستگاههای دولتی وجود ندارد باید بار تصمیم گیری سیاستهای ایالتی و یا استانی در عرصه اقتصاد

ممکن است سیاست اقتصادی دولت برای یک ناحیه یا یک صنعت مفید باشد ولی برای ناحیه یا صنعت دیگری مضر به این علت باید مقدار زیادی از سیاستهای اقتصادی را نامتمرکز ، ایالتی و استانی کرد

 

واژه جنبش – موج سوم

واژه جنبش می تواند گمراه کننده باشد اول به دلیل اینکه این واژه بر سطح بالایی از آگاهی مشترک دلالت دارد و دوم به این دلیل که مردمان موج سوم کاملاً مخالف همه جنبشهای توده ای گذشته هستند مع هذا خواه آنان یک طبقه یا یک جنبش باشند و خواه صرفاً یک ترکیب اجتماعی در حال تغییر متشکل از افراد و گروههای ناپایدار همگی در یک چیز سهیم اند و آن سرخوردگی عمیق از نهادهای موجود است یعنی شناخت مشترک نسبت به این امر که نظام قدیمی آنچنان در هم شکسته است که دیگر قابل بند زدن هم نیست.

 

اصلاحات و انقلابی گری

.......(برخیها) وقتی با این فکر مواجه می شوند که قانون اساسی یا نظام سیاسی (آمریکا) کهنه و منسوخ شده است و باید از بنیاد دگرگون شود خود را می بازند زیرا آینده با تحولات عمیق سیاسی که در پیش رو و با مخاطراتی که به دنبال دارد، آنچنان به نظرشان مهیب و ترسناک می آید. که وضعیت موجود، هر قدر هم بی معنی و ظالمانه باشد به صورت بهترین دنیای ممکن جلوه می کند در مقابل در جامعه همیشه گروه کوچکی از انقلابی نماها هم هستند که در تار و پود فرضیات کهنه موج دوم آنچنان گرفتار آمده اند که هیچ تحولی را به اندازه کافی عمیق نمی دانند.

 خلاصه برداری از احمد یغما   


عناوین یادداشت ها 


نظرات 0 + ارسال نظر
امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.