مطالعات فرهنگی و رسانه
مطالعات فرهنگی و رسانه

مطالعات فرهنگی و رسانه

رسانه رسانه

هدی شبرنگ، محسن عامری شهرابی، اعظم شیرویی، آنی میرزاخانیان، نسیم مجیدی قهرودی

نیمسال اول 98-97 هدی شبرنگ، محسن عامری شهرابی، اعظم شیرویی، آنی میرزاخانیان، نسیم مجیدی قهرودی


نیمسال اول 98-97

1159    متون تخصصی به زبان انگلیسی[م]    نسیم مجیدی قهرودی
1194    اقتصاد و فرهنگ[م]    محسن عامری شهرابی
1197    جهانی شدن و فرهنگ[م]     اعظم شیرویی
1198    تاریخ فرهنگی رادیو[م]    هدا شب رنگ
1200    تلویزیون و مطالعه مقایسه ای منابع فرهنگی[م]    هدا شب رنگ
1201    رسانه های جمعی و فرهنگ مردمی[م]    آنی میرزاخانیان


 
ادامه مطلب ...

نیمسال اول 98-97 هدی شبرنگ، محسن عامری شهرابی، اعظم شیرویی، آنی میرزاخانیان، نسیم مجیدی قهرودی



نیمسال اول 98-97

1159    متون تخصصی به زبان انگلیسی[م]    نسیم مجیدی قهرودی
1194    اقتصاد و فرهنگ[م]    محسن عامری شهرابی
1197    جهانی شدن و فرهنگ[م]    اعظم شیرویی
1198    تاریخ فرهنگی رادیو[م]    هدا شب رنگ
1200    تلویزیون و مطالعه مقایسه ای منابع فرهنگی[م]    هدا شب رنگ
1201    رسانه های جمعی و فرهنگ مردمی[م]    آنی میرزاخانیان


 
ادامه مطلب ...

اسامی استادان دانشگاه آزاد

نیمسال اول 98-97

مشخصه

نام درس

نام استاد

1159

متون تخصصی به زبان انگلیسی[م]

نسیم مجیدی قهرودی

1194

اقتصاد و فرهنگ[م]

محسن عامری شهرابی

1197

جهانی شدن و فرهنگ[م]

اعظم شیرویی

1198

تاریخ فرهنگی رادیو[م]

هدا شب رنگ

1200

تلویزیون و مطالعه مقایسه ای منابع فرهنگی[م]

هدا شب رنگ

1201

رسانه های جمعی و فرهنگ مردمی[م]

آنی میرزاخانیان

 

 

عنوان آخرین یادداشت ها


 

عناوین یادداشت ها 


نظریه هژمونی




نظریه هژمونی (10 صفحه)

کتاب ماه علوم اجتماعی » دوره جدید، تیر 1388 - شماره 16 (صفحه 99)


‌ ‌‌‌نـظریه‌ هژمونی

آنتونیو گرامشی

حبیب راثی تهرانی


چکیده

آنتونیو گرامشی در سال 1891 در‌ ساردینای‌ ایتالیا‌ بـه دنـیا آمـد.وی در سال 1911 به دانشگاه تورین رفت و سرانجام در سال 1916‌ به فعالیت‌های سیاسی و روزنامه‌نگاری پرداخت.او یکی از بنیانگذاران حـزب کمونیست ایتالیا در‌ سال 1921 بود.تا‌ اینکه‌ در سال 1926 به جرم مخالفت با موسولینی بـازداشت و روانه اردوگاه زندانیان سـیاسی شـد.سپس در سال 1927 به زندانی در میلان و از آنجا به رم منتقل گردید.وی به 20‌ سال زندان محکوم شده بود.پس از سپری شدن دو سال یعنی در سال 1929،به وی اجازه نوشتن دادند و او کتاب«یادداشت‌های زندان»خود را در این سال‌ها و در زنـدان‌ نوشت‌. سرانجام در 28 آوریل 1937 گرامشی در 46 سالگی در زندان از دنیا رفت.بعد از آن کتاب‌هایش، مخفیانه برای چاپ به مسکو فرستاده شد.

آن‌چه در این مقاله بدان‌ پرداخته‌ شده حول دو موضوع مورد توجه گرامشی یعنی«جامعه‌مدنی» و«مـفهوم هـژمونی»است.که هریک بخش‌های گوناگونی از مطالعات سیاسی،فرهنگی،اقتصادی و اجتماعی مانند احزاب،روشنفکران،مطالعات فرهنگی و غیره را‌ به‌ خود اختصاص می‌دهند.گرامشی نیز مانند بسیاری از نظریه‌پردازان هم عصر خود می‌کوشید تـا احـکام و استراتژی‌های مارکسیستی را اصلاح کند.وی جامعه‌ی مدنی را کلیتی پیچیده و پوینده از نهادها‌،روابط‌ و تشکیلات‌ می‌داست که بین دولت و ابزار‌ قانونی‌ آن‌ از یک سو و زیربنای اقتصادی از سوی دیگر قرار دارد و از طرفی آن را در مقابل دولت قرار مـی‌داد.مـوضوع مهم‌ دیگر‌ مفهوم‌«هژمونی»است؛به بیان گرامشی،واقعیت هژمونی بر‌ این‌ فرض استوار است که طبقه‌ی حاکم باید به علائق و گرایش‌های گروه‌هایی که باید بر آنها مسلط شـود،تـوجه کـند‌ و به‌ یک‌ موازنه‌ی منطقی بـا آنـها بـرسد.به عبارت دیگر گروه‌های رهبری‌کننده‌ باید با دادن امتیازات اقتصادی و تجاری به هژمونی خود تداوم ببخشند.از نظر گرامشی،هژمونی به جامعه‌ی مـدنی‌ و قـهر‌ و سـلطه‌،به دولت مربوط می‌شود.همچنین گرامشی به بررسی نـقش روشـنفکران در‌ جامعه‌ی‌ مدنی و تحقق هژمونی پرداخته و چهار نوع روشنفکر را از هم متمایز کرده است.

دو هدف عمده‌ی‌ گرامشی‌ که‌ در آثار به چـشم مـی‌خورد عـبارتند از:جدال با اقتصادگرایی و جبرگرایی مارکسیستی‌ و نیز‌ ارائه‌ نظریه‌هایی درباره‌ی روبـنا که اهمیت و استقلال فرهنگ و ایدئولوژی را انکار نمی‌کند.

 

عنوان آخرین یادداشت ها

ادامه مطلب ...

تعریف هژمونی گرامشی

آنتونیو گرامشی و مفهوم هژمونی

علیرضا محمدی
آنتونیو گرامشی روشنفکر، نظریّه‌پرداز، سیاستمدار و از بنیانگذاران اصلی حزب کمونیست ایتالیا بود که ایده‌هایش تأثیر بسیار بر کمونیسم ایتالیایی داشته است. او از آوریل 1924 تا 1926 میلادی با سمت دبیرکل، رهبری حزب کمونیست ایتالیا را بر عهده داشت و به مقام نماینده در مجلس نمایندگان ایتالیا انتخاب شد. او در عرصه‌ی جامعه‌شناسی سیاسی، در قرن بیستم میلادی، یکی از نظریّه پردازان اصلی و در حوزه‌ی مطالعات فرهنگی یکی از نظریّه‌پردازان مدرنیست است. شناخت اولیّه‌ی گرامشی از مارکسیسم با مطالعه‌ی فلسفه‌ی هگل و فلسفه‌ی کلاسیک آلمان آغاز شد. او در طی سال‌های جنگ جهانی اول (18-1914 م) آثار مارکس، انگلس و رزالوگزامبورگ را مطالعه کرد و از ‌آنها تأثیر گرفت، ولی مارکس بیشترین تأثیر را بر او داشت. او همچنین آثار بنه دِتوکروچه را دقیق مطالعه کرد و درباره‌ی او گفته است: «همانگونه که فلسفه‌ی هگل مقدّمه‌ی مارکسیسم در قرن 19 میلادی و یکی از پایه‌های قرن جدید بوده، فلسفه‌ی کروچه هم مقدمّه‌ای برای مارکسیسم نو و مناسب نسل ماست." (گرامشی، 1395، صص 6-5)
هسته‌ی سخت و داّل مرکزی اندیشه‌ی گرامشی مفهوم هژمونی است که چگونگی رسیدن او به این مفهوم و کاربست آن در عرصه‌ی سیاست‌گذاری فرهنگی مدلول این پژوهش است. همانطورکه مارکس مجبور بود حرف‌ها و نوآوری‌های خود را به زبان هگل و اسمیت- لنین به زبان پلخانف و کائوتسگی - تحریر کند گرامشی نیز غالباً چاره‌ای نداشت جز اینکه مفاهیم خود را با استفاده از نظام مفاهیم کهنه و قدیمی کروچه و ماکیاولی قالب‌ریزی کند. (اعتماد، 1389، صص 27-26)
اصطلاح هژمونی یا گگمونیا یکی از شعارهای اصلی جنبش سوسیال دموکراسی روسیه (از اواخر 1890 تا 1917) بود. تفکّری که در تکوین این شعار نقش داشت نخستین بار در سال‌های 84-1883 در نوشته‌های پلخانف مشهود شد. در این نوشته‌ها پلخانف علاوه بر ضرورت مبارزه‌ی اقتصادی علیه کارفرمایان، بر ضرورت حیاتی جنبش سیاسی طبقه‌ی کارگر علیه تزاریسم اصرار می‌کرد و از این طریق تأثیر او را بر یادداشت‌های زندان گرامشی با محوریّت موضوع هژمونی می‌توان ردیابی کرد. پرسش اساسی و هستی‌شناسانه مرتبط به مفهوم هژمونی آن است که هستومندها چگونه باید باشند تا بتوان هژمونی را اعمال کرد و اینگونه است که بایستی در حوزه‌ی اجتماعی عینیّت خاصی ممکن شود.
 
ادامه مطلب ...